در طی تجویز کدام داروی مخدر زیر ایجاد میدریاز میکند؟
الف) لوموتیل
ب) پنتازوسین
ج) مپریدین
د) ترامادول
پاسخ:
اثرات مخدرها روی مردمک متفاوت است. تعدادی از آنها که اغلب را شامل میشوند میوز میدهند. پتیدین(مپریدین) کمتر میوز میدهد. تعدادی از مخدرها اثری روی مردمک ندارند این داروها شامل:
• ترامادول
• پنتازوسین
• پروپوکسی فن
از طرفی لوموتیل که حاوی دیفنوکسیلات و آتروپین است میتواند میدریاز ناشی از اثرات آنتی کولینرژیکی آتروپین بدهد.
کدام گزینه در مورد استفاده از نالوکسان صحیح نیست؟
الف) میتواند تشنج ناشی از مسمومیت با مخدرها در نوزادان را کنترل کند.
ب) به صورتی خوراکی میتواند یبوست ناشی از مخدرها را کنترل کند.
ج) میتواند باعث کنترل تهوع و استفراغ ناشی از مصرف مخدرها شود.
د) مصرف همزمان دوز کم آن با مخدر با دوز کم باعث تشدید اثرات ضد درد آن میشود.
پاسخ:
نالوکسان در تشنج ناشی از مسمومیت با مخدرها به عنوان درمان استفاده میشود در حالی که تشنج در بالغین
که عموما ناشی از مصرف ترامادول، پتیدین و یا پروپوکسی فن است به نالوکسان جواب نمیدهد و نیازمند درمان با بنزودیازپین‌هاست.
دو عارضه در مسمومیت با مخدرها شایع است؛ یکی یبوست و دیگری تهوع و استفراغ است. اگر نالوکسان به صورت خوراکی استفاده شود باعث اثرات موضعی شده و یبوست ناشی از مواد مخدر را بدون بروز علایم ترک برطرف میکند. اما عارضه جانبی تهوع و استفراغ به درمان با داروهای ضدتهوع همچون متوکلوپرامید و یا اندانسترون پاسخ میدهد.
اگر از دوز کم مخدرها استفاده شود میتواند در کنار مصرف مخدر باعث افزایش اثرات ضد دردی شود. این دوز بسیار کم است(0.25micg/Kg/h)
یکی از عوارض فنتانیل اسپاسم است. اگر از دوزهای بالای فنتانیل استفاده شود شانس بروز اسپاسم حنجره وجود دارد. این پدیده در حین اینتوباسیون بیمار میتواند کار را مشکل کند. در این شرایط توصیه به مصرف نالوکسان میشود که میتواند اسپاسم حنجره را برطرف کند.
مرد 36 ساله‌ای را با اختلال هوشیاری به اورژانس اعزام میکنند. به دلیل افت شدید هوشیاری بیمار اینتوبه شده و زیر ونتیلاتور قرار میگیرد.
برای اینتوباسیون بیمار از فنتانیل، پوفول و ساکس استفاده شده است.
برای بیمار اسکرین ادراری ارسال شده است که Opiate مثبت گزارش شده است.
کدام گزینه صادق است؟
الف) فنتانیل علت تست مثبت ادراری است.
ب) مسمومیت با مخدرها ممکن است علت افت هوشیاری باشد.
ج) مسمومیت با مخدرها برای این بیمار مطرح نیست.
د) پوفول میتواند تست مخدرها را مثبت کند.
پاسخ:
فنتانیل باعث مثبت شدن تست اسکرین ادراری مخدرها نمی‌شود. اگر بخواهیم مصرف فنتانیل در فردی بررسی شود لازم است آلفا متیل فنتانیل رد یابی شود.
مثبت شدن تست Opiate به معنای مصرف مخدر است و ربطی به استفاده از فنتانیل و ترکیبات مشابه آن ندارد. اما اینکه علت افت هوشیاری بیمار مخدر است یا نه باید با دادن آنتی دوت(نالوکسان) در صورتی که منعی نداشته باشد علت افت هوشیاری ناشی از مخدر را تایید کرد.
ایران در مسیر ترانزیت اپیوم تولیدی افغانستان به اروپاست. همین مسئله کفایت میکند تا شاهد مسمومیت، سوء مصرف این دسته از مواد مخدر در ایران باشیم.
آشنایی با مسمومیت ناشی از این مواد همراه با روش درمانی، دوز انفوزیونی نالوکسان و تغییر دوزاژ بر اساس شرایط بالینی برای هر پزشکی لازم است. مطالبی برای آشنایی همکاران آماده شده که در اسفندماه این فایل آموزشی به روزرسانی شده است.
برای دانلود فایل پی دی اف آموزشی اینجا کلیک کنید.
برای دانلود فایل پاورپوینت اجرایی اینجا کلیک کنید.
کودک 4 ساله‌ای به دلیل خوردن دانه‌های گندم قرمز از داخل انباری توسط والدین به اورژانس انتقال داده میشود. تنها شرح حالی که والدین میدهند خوردن چند دانه گندم قرمز است که به عنوان طعمه برای موش‌ها استفاده میشده است. کودکی شرحی از مشکل کبدی ندارد. آزمون‌های اولیه:
PTT= 31
INR= 0.8
اقدام بعدی چیست؟
الف)بستری و ارسال INR روزانه برای 48 ساعت
ب) بستری و ارسال INR برای 24 ساعت بعد و تعیین تکلیف
ج) بستری و شروع ویتامین کا
د) ترخیص
پاسخ سوال:
دوز مصرفی در این کودک بسیار کم است. اگر حداقل دوز سمی را برای برودیفاکوم 0.12 mg/Kg در نظر بگیریم و وزن کودک حدود 15 کیلوگرم باشد نیاز به مصرف 1.8 میلیگرم است. غلظت اغلب سم موش‌های برودیفاکومی در ایران 0.005% است که به عبارتی نیاز به مصرف 36 گرم از گندم آغشته به مرگ موش دارد که این میزان سم حدود یک دهان پر در کودک است. بنابراین این کودک نیازی به اقدام خاصی ندارد.
زن جوانی که به دلیل DVT روی درمان با وارفارین است به دلیل آزمایشات مختل به اورژانس مراجعه میکند. بیمار هیچ نشانه‌ای از خونریزی ندارد. آزمون‌های انعقادی بیمار به قرار زیر است:
PTT= 38
INR= 12
برای این بیمار کدام اقدام صحیح نیست؟
الف) قطع مصرف وارفارین
ب) درمان با ویتامین کا خوراکی
ج) تجویز FFP
د) موارد ب و ج
پاسخ سوال:
این بیمار دچار مسمومیت با وارفارین شده است. زمانی که آزمون‌های انعقادی مختل است اما خونریزی نداریم نیازی به درمان با FFP نیست و تنها کافیست که دوز وارفارین را کم و یا قطع کرده و بر اساس میزان افزایش INR درمان با ویتامین کا انجام میشود:
|
FFP |
ویتامین کا تزریقی |
ویتامین کا خوراکی |
مصرف وارفارین |
شرایط بیمار |
|
- |
- |
- |
کاهش یا قطع دوز بعدی |
INR<4.5 بدون خونریزی |
|
- |
- |
- |
قطع 1 یا 2 دوز بعدی |
INR<10 بدون خونریزی |
|
- |
- |
1-2.5 mg تا 5 mg برای تصحیح فوری قابل تکرار |
قطع وارفارین |
INR>10 بدون خونریزی |
|
+ |
5-10 mg وریدی آهسته |
- |
قطع وارفارین |
خونریزی جدی |
در این بیمار تنها کافیست وارفارین را قطع کرده و درمان با ویتامین کا شروع شود.
زن 65 ساله‌ای را با استفراغ خونی به اورژانس آورده‌اند. همراهان عنوان میکنند که محتویات استفراغ خون روشن بوده است. برای بیمار NGT گذاشته میشود که خونریزی فعال را نشان میدهد.
در داروهای مصرفی بیمار وارفارین و آسپیرین وجود دارد. علایم حیاتی اولیه بیمار بدین قرار است:
BP= 105/65
PR= 130
SPO2(Room air)= 98%
درمان با N/S شروع شده و 2 لیتر مایع به بیمار داده میشود. کدام اقدام صحیح است؟
الف) تجویز ویتامین کا خوراکی
ب) تجویز FFP به میزان 4 واحد
ج) شروع تجویز خون
د) ارسال تست‌های انعقادی
پاسخ سوال:
در بیمارانی که تحت درمان با وارفارین هستند و با خونریزی مراجعه میکنند مهم نیست که میزان INR در چه محدوده ای است در این بیماران لازم است علاوه بر توقف مصرف وارفارین درمان جهت کنترل خونریزی انجام شود. برای خونریزی‌های جدی که قابل کنترل نیست مانند خونریزی مغزی و یا گوارشی لازم است از درمان با ویتامین کا تزریقی و FFP استفاده کرد. دوز FFP برابر 10-15 سی سی به ازای هر کیلوگرم وزن بیمار است. با توجه به اینکه واحدهای FFP عموما 200 سی سی هستند و برای فردی با وزن 60 کیلوگرم میزان 600 تا 750 سی سی لازم است که حدود 4 واحد کفایت میکند. البته باید قبل از تجویز حتما از حجم FFP مطلع شد.
ویتامین کا خوراکی در مواردی که بیمار تنها با افزایش INR بالای 10 مراجعه میکند استفاده میشود.
در بیمار فوق خونریزی فعال و وضعیت ناپایدار است که نشانگر آن تاکیکاردی بیمار است. البته علاوه بر افت فشارخون و یا تاکیکاردی، افت اشباع اکسیژن هم میتواند نشانه‌ای از ناپایداری باشد. اگر شک به امکان بروز ناپایداری هم داشتیم میتوانیم باز درمان با خون در نظر داشته باشیم. علاوه بر PC میتوان از خون کامل هم استفاده کرد.
پاسخ سوال گزینه الف می باشد که اندیکاسیون ندارد.
مرگ موش برودیفاکوم با دوز مرگبار 1.3 mg/Kg است. اگر بسته ای از سم با غلظت 0.005% در دسترس باشد چه میزانی از آن در فردی 70 کیلوگرمی بدون درمان شانس مرگ 50% دارد؟
الف) 1800 گرم
ب) 180 گرم
ج) 3600 گرم
د) 360 گرم
پاسخ سوال:
دوز مرگبار یا همان LD 50% سم 1.3 mg /Kg است یعنی برای فرد 70 کیلوگرمی حدود 90 میلیگرم میشود. سم ما 0.005% است یعنی 5 میلیگرم در 100 گرم آن وجود دارد. پس برای 90 میلیگرم لازم است 1800 گرم از سم خورده شود.
حداقل دوز توکسیک عموما 1/10 دوز LD 50% است.
گزینه الف صحیح است.
مرد 45 ساله‌ای تحت درمان با وارفارین است. احتمالا به دلیل تغییر رژیم غذایی یا دارویی دچار مسمومیت با وارفارین شده است. اگر احتمال خونریزی مغزی برای بیمار مطرح باشد کدام گزینه برای بیمار صحیح نیست؟
الف) مابین INR و پروگنوز بیمار ارتباط مستقیم وجود دارد.
ب) مابین سایز هماتوم و پروگنوز بیمار ارتباط وجود دارد.
ج) هر چه سن بیمار بالاتر باشد شانس خونریزی بیشتر است.
د) مابین افت هوشیاری و پروگنوز بیماران مرتبط است.
پاسخ سوال:
شانس خونریزی مغزی در بیماران مسموم با وارفارین تنها 2% است. در این بین هر چه سن بالاتر باشد شانس خونریزی بیشتر است. جالب اینکه مابین میزان عددی INR و پروگنوز بیمار ارتباطی وجود ندارد اما مابین افزایش سایز هماتوم، افت هوشیاری با پروگنوز ارتباط مستقیم وجود دارد.
شانس مرگ و میر بدنبال خونریزی در داروهای ضدانعقادی حدود 70% است.
گزینه صحیح الف است.
مرد 65 ساله‌ای را به دلیل خوردن تعداد نامشخصی قرص وارفارین کرده است به بیمارستان منتقل میشود. از زمان مصرف حدود 6 ساعت گذشته است. آزمون‌های انعقادی ارسال میشود.
INR=1.0
PTT= 36
آزمون‌ها 24 ساعت بعد تکرار میشود:
INR=1.0
PTT= 38
کدام گزینه در برخورد با این بیمار صحیح است؟
الف) ترخیص با علایم هشدار
ب) ترخیص و تکرار آزمون‌ها 24 ساعت بعد
ج) تکرار آزمون‌ها هر هفته
د) تجویز ویتامین کا و ترخیص بیمار
پاسخ سوال:
در بین فاکتورهای مرتبط با ویتامین کا، فاکتور 7 کوتاهترین نیمه عمر را دارد. نیمه عمر این فاکتور 5 ساعت است. 3 نیمه عمر یعنی 15 ساعت بعد از مصرف وارفارین فاکتوری وجود ندارد اما اختلال در INR نیاز به 36 تا 72 ساعت است. برای بیماران مسموم توصیه میشود که روزانه برای 2 روز INR ارسال شود و به بیمار توصیه شود که مراقب آسیب به خود باشد. اگر مسمومیت هم رخ بدهد با توجه به طول اثر وارفارین انتظار داریم مدت اثر 5 روز پابرجا باشد.
گزینه ب صحیح است.