سوال و پاسخ:ارزش سطح و کاربرد آن در مسمومیت با سالیسیلات‌ها

کدام گزینه در مورد سطح در مسمومیت با سالیسیلات‌ها صحیح نیست؟

الف) برای تایید مسمومیت مفید است.

ب) دیالیز نیازمند سطح سالیسیلات است.

ج) در مواردی که زمان مصرف مشخص نیست عدد ارزش پیش گویی ندارد.

د) در ترکیبات آهسته رهش نمیتوان پیک سطح را تخمین زد.

 

پاسخ سوال:

سطح در مسمومیت با سالیسیلات‌ها محدودیت‌هایی دارد

سطح به تنهایی معنایی ندارد و لازم است در کنار بالین و وضعیت اسید و باز بررسی و تحلیل شود. 

زمانیکه زمان مصرف مشخص نباشد سطح کاربردی نیست و لازم است با تکرار آن به محتمل بودن و یا نبودن مسمومیت رسید و یا از سیر بیماری مطلع شد.

سطح خونی در موارد شدید و یا متوسط کاربردی ندارد و در این شرایط تصمیم براساس کلینیک بیمار است تا سطح خونی سالیسیلات.

در ترکیبات آهسته رهش بکار نمیرود چرا که در این ترکیبات ممکن است سطح پائین باشد و با تاخیر بالا برود بهمین دلیل بالین و وضعیت گازخونی مهمتر از سطح است.

برای دیالیز هم معیارهای زیادی وجود دارد و سطح یکی از آنهاست.

گزینه ب صحیح نیست.

سوال و پاسخ: علایم حیاتی در مسمومیت با سالیسیلات‌ها

کدام یافته در علایم حیاتی فرد مسموم با سالیسیلات‌ها کمتر محتمل است؟

الف) تاکی پنه

ب) تاکیکاردی

ج) هیپرتانسیون

د) تب

 

پاسخ سوال:

مسمومین با سالیسیلات‌ها دچار تاکی پنه میشوند که مولد آلکالوز تنفسی در مراحل اولیه است.

تاکیکاردی میتواند ناشی از از دست رفتن مایع از بدن باشد که عمدتا با افت فشارخون و یا ارتوستاتیک هیپوتانسیون نه هیپرتانسیون همراه است.

دمای بدن افزایش می‌یابد اما با وجود اثرات سالیسیلات در افزایش دماای بدن نباید هر تبی را به حساب دارو گذاشت و بهتر است ابتدا علل دیگر همچون عفونت و یا بیماری زمینه‌ای را رد کرد.

گزینه ج پاسخ است.

سوال و جواب: اثرات آسپیرین بر بدن

کدام از  اثرات آسپیرین بر روی بدن نیست؟

الف) آسیب گوشی برگشت پذیر

ب) آسیب کبدی شایع است.

ج) الکالوز تنفسی در بالغین در ابتدای مسمومیت رخ میدهد.

د) اختلال انعقادی و خونریزی ناشایع است.

 

پاسخ سوال:

مکانیسم اثرات سالیسیلات‌ها بر روی گوش کاملا مشخص نیست. تک عاملی نیست و چند فاکتور دخیل است. تغییرات حسی عصبی بوده و برگشت‌پذیر است. اولین علامت وزوزگوش است که با تشدید مسمومیت میتواند به کری منجر شود.

متابولیسم سالیسیلات‌ها کبدی است اما آسیب کبدی ناشی از مصرف مزمن و حاد سالیسیلات نادر است. اگر افزایش آمینوترانسفراز در مسمومیت با سالیسیلات دیده شد باید به مصرف سموم همزمان توجه کرد.

سندروم ری که یافته ای پاتولوژیک در مصرف آسپیرین است یافته ای در کودکان بوده و ارتباطی با مسمومیت ندارد.

هیپرونتیلاسیون اولین واقعه‌ای است که در ساعات اولیه مسمومیت خود را نشان میدهد. این پدیده منجر به آلکالوز تنفسی شده که کمک زیادی میکند تا محیط برای نفوذ سالیسیلات به مغز فراهم نشود. در کودکان که ظرفیت ریوی مناسبی ندارند ممکن است به جای اسیدوز تنفسی دچار اسیدوز متابولیک شوند.

اختلالات انعقادی ناشی از اختلال پلاکتی و اختلال در فاکتورها(مشابه وارفارین) رخ میدهد اما خونریزی ناشایع است.

گزینه ب پاسخ است.

سوال و جواب: عوامل اثرگذار بر مسمومیت با سالیسیلات‌ها

کدام عامل اثر مستقیمی در مسمومیت با سالیسیلات‌ها دارد؟

الف) ترکیب سالیسیلاتی

ب) نارسایی کبدی

ج) نارسایی کلیوی

د) همه موارد

 

پاسخ سوال:

علل متعددی در مسمومیت و شدت آن اثرگذار هستند. ترکیب سالیسیلاتی و اینکه آهسته رهش است یا نه، تشکیل بزوار که منبعی برای رها شدن تدریجی داروست، میزان مصرفی، وضعیت اسید و باز خون و ادرار، آسیب کبدی یا کلیوی همزمان که در متابولیسم و دفع نقش دارند.

تمام گزینه‌های یاد شده در مسمومیت تاثیرگذار هستند.(گزینه د صحیح است)

سوال و جواب: دوز سمی آسپیرین

تا چه میزان آسپیرین در یک فرد بالغ ایجاد مسمومیت نمیکند؟

الف) 6.5 گرم

ب) 10 گرم

ج) 12 گرم

د) 150 گرم

 

پاسخ سوال:

دوزی که بتواند مسمومیت بدهد یک معیار تقریبی است و باید به بالین و سطح خونی توجه داشت. با اینحال بر اساس مقدار مصرفی مسمومیت با آسپیرین به 4 دسته تقسیم میشود.

فقدان مسمومیت: سطوح تا 6.5 گرم و یا 150 mg/Kg

مسمومیت خفیف: 150-300 mg/Kg

مسمومیت متوسط: 300-500 mg/Kg

مسمومیت شدید: بیش از 500 mg/Kg

گزینه الف صحیح است.

سوال و جواب: تعیین تکلیف بیماری که دوز بالای وراپامیل آهسته رهش خورده است.

اگر بیماری تعدادی قرص وراپامیل آهسته رهش مصرف کرده باشد و در طی بستری نوار قلبی و علایم حیاتی طبیعی داشته باشد این شرایط تا چند ساعت برقرار باشد قابل ترخیص است؟

الف) 6 ساعت

ب) 12 ساعت

ج) 18 ساعت

د) 24 ساعت

پاسخ کیس:

اگر بیمار ترکیبات آهسته رهش استفاده کرده باشد بهتر است برای 24 ساعت تحت نظر باشد. 24 ساعت بالاخص در مسمومیت اطفال لازم است. در سنین بالاتر در ترکیبات آهسته رهش وراپامیل اگر تا ۲۴ ساعت علامتی نداشت بعید است علامت دار شوند.

در ترکیبات آهسته رهش غیر از وراپامیل اگر تا ۱۸ ساعت علامتی نداشت بعید است علامت دار شوند.

گزینه د صحیح است.

برای دانلود فایل pdf آموزش مسمومیت با کلسیم بلوکرها اینجا کلیک کنید.

سوال و جواب: تعیین تکلیف بیماری که دوز بالای وراپامیل خورده است.

اگر بیماری تعدادی قرص وراپامیل معمولی مصرف کرده باشد و در طی بستری نوار قلبی و علایم حیاتی طبیعی داشته باشد این شرایط تا چند ساعت برقرار باشد قابل ترخیص است؟

الف) 6 ساعت

ب) 12 ساعت

ج) 18 ساعت

د) 24 ساعت

پاسخ کیس:

معیارهای ترخیص در مسمومیت با کلسیم بلوکرهای معمول(غیرآهسته رهش):

اگر بیمار برای 6-8 ساعت تحت نظر است و در طی این مدت تمامی شرایط زیر برقرار است قابل ترخیص است:

1)   بی علامتی در طی بستری

2)   آلودگی زدایی گوارشی

3)   نوار قلب طبیعی

گزینه الف صحیح است.

 برای دانلود فایل pdf آموزش مسمومیت با کلسیم بلوکرها اینجا کلیک کنید.

سوال و جواب:استفاده از GIK در مسومیت با کلسیم بلوکها

در بیمار 24 ساله 70 کیلوگرمی که به دلیل مسمومیت با دیلتیازم بستری شده است شرایط زیر برقرار است:

BS= 320

Na= 136

K= 3.3

تحت درمان با انسولین، گلوکز و پتاسیم  قرار میگیرد. کدام معیار و تداخل درمانی آن صحیح نیست؟

الف) 70 واحد انسولین رگولار وریدی بدون نیاز به تجویز قند لازم است.

ب) پتاسیم ایده‌آل بالای 4 mEq/L است.

ج) پس از ختم انسولین لازم است قند بیمار مکرر بررسی شود.

د) اگر قند بیمار در طی انفوزیون ساعتی انسولین رگولار در محدوده 100 تا 150 باشد نیازی به دادن قند اضافی نیست.

پاسخ سوال:

یکی از درمان‌های قابل استفاده در مسمومیت با بلوک کننده‌های کانال کلسیم استفاده از مخلوط درمانی انسولین، گلوکز و پتاسیم است که GIK نامیده می‌شود. برای درمان در این روش معیارهای متفاوتی عنوان شده است:

دوز اولیه انسولین 1 u/Kg است که میتوان همین میزان را به عنوان درمان نگهدارنده بیمار در هر ساعت تجویز کرد. با وجود دوز بالای انسولین اما شاهد افت قند نیستیم. علت این پدیده مقاومت بدن به انسولین در شرایط مسمومیت است.

اگر قند بیمار بالای 200-300 باشد نیازی به دادن قند همزمان با انسولین اولیه(loading) نیست. از طرفی اگر قند بیمار  مابین 100 تا 250 باشد نیازی به دریافت قند اضافی در طی انفوزیون انسولین(maintenance) نیست.

پس از اتمام درمان لازم است که بیمار روی درمان با قند بماند و یا حداقل به صورت مرتب قند بیمار اندازه گیری شود. عمر انسولین رگولار وریدی به سرعت خاتمه نمی یابد و ممکن است پس از اتمام انفوزیون انسولین شاهد افت قند باشیم.

پتاسیم از دیگر معیارهایی است که باید کنترل شود. پتاسیم مطلوب 2.5-2.8 است. پتاسیم بدن به درون سلول شیفت کرده و با قطع درمان به خارج سلول شیفت میکند.

گزینه ب نادرست است.

برای دانلود فایل pdf آموزش مسمومیت با کلسیم بلوکرها اینجا کلیک کنید.

سوال و جواب:اولویت درمانی در مسمومیت با کلسیم بلوک‌ها

کدام درمان زیر در اولویت آخر نسبت به دیگر درمان‌ها در مسمومیت با کلسیم بلوکرها قرار دارد؟

الف) گلوکاگن

ب) انسولین – گلوکز - پتاسیم

ج) نوراپی نفرین

د) گلوکونات کلسیم

پاسخ سوال:

از انواع درمانهایی که به صورت اختصاصی در مسمومیت با کلسیم بلوکرها میشود به ترتیب کاربری عبارت است از:

الف) گلوکونات کلسیم

ب) نوراپی نفرین

ج) انسولین – گلوکز - پتاسیم

د) گلوکاگن

کلسیم آنتی دوت اصلی است.

شروع اثر GIK(انسولین – گلوکز - پتاسیم) با تاخیر است بهمین دلیل ابتدا درمان با کاتکولامین‌ها شروع میشود تا اثربخشی GIK شروع شود.

ایراد گلوکاگن افزایش قندخون است که در مسمومیت با کلسیم بلوکرها به دلیل اثر آنها در افزایش قند میتواند مشکل ساز باشد. بنابراین در بین گزینه‌ها گلوکاگن آخرین خط درمانی است.

گزینه الف صحیح است.

برای دانلود فایل pdf آموزش مسمومیت با کلسیم بلوکرها اینجا کلیک کنید.

سوال و جواب: پاکسازی دستگاه گوارش در مسمومیت با کلسیم بلوکرها

کدام اقدام در فردی که مسمومیت با کلسیم بلوکرها دارد منع مصرف دارد؟

الف) ذغال با دوز متعدد

ب) NGT و شستشو

ج) ایپکاک

د) WBI

پاسخ سوال:

برای پاکسازی مسمومیت با کلسیم بلوکرها انواعی از ترفندها قابل استفاده است. برای شستشوی معده باید دقت کرد چرا که گذاشتن لوله NG میتواند واگ بیمار را تحریک کند. بهتر است قبل از گذاشتن NG از آتروپین استفاده شود تا برادیکاردی در بیمار تشدید نشود. با توجه به اینکه مسمومیت با کلسیم بلوکرها جدی است لازم است اگر تصور میشود دارویی در معده وجود دارد با شستشو خارج شود.

در ادامه درمان میتوان از ذغال فعال آنهم در دوزهای متوالی استفاده کرد. درمان با PEG برای داروهای آهسته رهش مفید است.

اما ایپکاک اندیکاسیونی برای استفاده ندارد و نباید استفاده کرد.

گزینه ج کاربرد ندارد.

برای دانلود فایل pdf آموزش مسمومیت با کلسیم بلوکرها اینجا کلیک کنید.