سوال و جواب: مسمومیت حاد با ادویل

مرد 22 ساله‌ای را به دلیل خوردن تعدادی قرص ادویل(بروفن) به اورژانس آورده‌اند. بیمار از تهوع شکایت دارد که درمان با اندانسترون و پنتاپرازول شروع شد. پس از 6 ساعت از مراقبت در اورژانس، بیمار بی علامت است. کدام اقدام را توصیه میکنید؟

الف) ارسال سطح استامینوفن

ب) ارسال آنزیمهای کبدی

ج) بستری در بخش

د) آندوسکوپی

 

پاسخ سوال:

برای بیمارانی که دوز کمی مصرف داشته‌اند عموما با علایم گوارشی غیراختصاصی مراجعه میکنند که درمان علامتی کفایت میکند و پس از مشاوره روانپزشکی قابل ترخیص هستند.

ارسال سطح استامینوفن در تمامی افرادی که مصرف عمدی NSAIDها را دارند توصیه میشود.

گزینه الف صحیح است.

سوال و جواب: مصرف همزمان داروهای ضدالتهابی استروئیدی و استامینوفن

زنی 40 ساله را به دلیل مصرف تعدادی قرص پیروکسیکام، دیکلوفناک و استامینوفن به اورژانس آورده‌اند. از زمان مصرف 8 ساعت گذشته است. سطح استامینوفن ارسال شد. بیمار علامتی ندارد و خودش در منزل مایعات شروع کرده که قابل تحمل بوده است.

سطح استامینوفن پس از 8 ساعت 43 mg/L می باشد. در این بیمار کدام اقدام صحیح است؟

الف) درمان با NAC برای 21 ساعت

ب) تجویز شارکول

ج) ارسال آنزیم‌های کبدی و در صورت طبیعی بودن ترخیص

د) مشاوره روانپزشکی و ترخیص از سرویس مسمومیت

 

پاسخ سوال:

اغلب بیمارانی که مصرف عمدی داشته اما بی علامت بوده و علایم حیاتی پایدار دارند باید 4 تا 6 ساعت تحت نظر باشند. ارسال سطح استامینوفن در تمامی افرادی که مصرف عمدی NSAIDها را دارند توصیه میشود.

اگر بیمار در طی این مدت مشکل طبی نداشت و سطح استامینوفن در محدودی سمی نبود پس از مشاوره روانپزشکی قابل ترخیص است.

گزینه د صحیح است.

سوال و جواب: NSAIDهای مستعد کننده تشنج

کدام داروی زیر بیشتر بیمار را مستعد تشنج به دنبال مسمومیت میکند؟

الف) پیروکسیکام

ب) دیکلوفناک

ج) مفنامیک اسید

د)ناپروکسن

 

پاسخ سوال:

در بین داروهای NSAIDی شانس بروز تشنج با مفنامیک اسید و بروفن وجود دارد. مکانیسم مولد مشخص نیست.

گزینه ج پاسخ است.

سوال و جواب: مننژیت آسپتیک ناشی از مصرف NSAIDها

کدام یافته در مننژیت آسپتیک ناشی از NSAIDها صحیح نیست؟

الف) افزایش پروتئین در مایع CSF

ب) افزایش قند در مایع CSF

ج) افزایش لنفوسیت در مایع CSF

د) عدم نیاز به داروی آنتی بیوتیک و آنتی ویرال

 

پاسخ سوال:

مننژیت آسپتیک ناشی از دارو در تعدادی از داروهای این دسته گزارش شده است. داروهایی همچون ایبوپروفن، ناپروکسن، پیروکسیکام، دیکلوفناک. در این بین بیشترین گزارش مربوط به ایبوپروفن است که احتمالا ناش از مصرف رایج آن باشد. مطالعات احتمال یک واکنش ایمنی را مطرح میکند و این اختلال بیشتر در بیماران مبتلا به SLE و بیماری‌های بافت همبندی میکس دیده میشود.

علایم مننژیت آسپتیک شامل تب و لرز، سردرد، علایم تحریک مننژ، تهوع، استفراغ و اختلال در سطح هوشیاری. در بررسی مایع مغزی نخاعی پلئوسیتوزیس(وجود تعداد زیادی لنفوسیت در مایع مغزی نخاعی)، افزایش پروتئین و گلوکز طبیعی دیده میشود.

گزینه ب پاسخ سوال است.

سوال و جواب: شایع‌ترین علایم ناشی از مسمومیت با NSAIDها

کدام علایم زیر در مسمومیت با NSAIDها شایعتر است؟

الف) تهوع و استفراغ

ب) تشنج

ج) هیپوترمی

د)افت فشارخون

 

پاسخ سوال:

علایم عموما خفیف بوده و با درگیری سیستم گوارشی و یا سیستم عصبی مرکزی است. علائم گوارشی همچون تهوع، استفراغ، درد شکمی بوده در حالی که ممکن است علائم مغزی همچون خواب آلودگی، گیجی، سردرد، وزوزگوش، تاری دید، دوبینی ممکن است بروز کند.

علایم دیگر یاد شده در مابقی گزینه ها مربوط به مسمومیت متوسط و شدید است.

پاسخ سوال گزینه الف است.

سوال و جواب: تداخل دارویی NSAIDها با دیگر داروها

در صورت مصرف همزمان بروفن با هر کدام از داروهای زیر شانس مسمومیت افزایش می یابد بجز:

الف) دیگوکسین

ب) لیتیوم

ج) گلی بنکلامید

د) پروپرانولل

 

پاسخ سوال:

مصرف همزمان NSAIDها با هر کدام از داروهای زیر شانس مسمومیت را افزایش میدهد:

آمینوگلیکوزیدها

دیگوکسین

لیتیوم

متوترکسات

سولفونیل اوره‌ها

در حالیکه با داروهای ضدفشارخونی همچون دیورتیکهای لوپ، تیازیدها و بتابلوکرها اثرات آنها را کاهش میدهد و اثرات ضدفشاری دارو تقلیل پیدا میکند.

گزینه د صحیح است.

سوال و جواب: بهترین NSAID در بیماران قلبی

بیماری با مشکل ایسکمی قلبی نیازمند مسکن است. کدام داروی زیر را در وی بهتر میدانید؟

الف) دیکلوفناک

ب)ناپروکسن

ج) بروفن

د) ملوکسیکام

 

پاسخ سوال:

مصرف مهارکننده‌های COX2 باعث شیفت درونی بدن به سمت تشکیل ترومبوز است. ناپروکسن اثرات محافظتی روی قلب داشته و در مصرف کننده‌ها شانس انفارکتوس قلبی نسبت به مهار کننده‌های COX2 کمتر است. در بین  NSAID ها غیراختصاصی برای COX تعدادی خطر قلبی عروقی بیشتری دارند:

      i.         دیکلوفناک

    ii.         ایندومتاسین

   iii.         ملوکسیکام

  iv.         با درجاتی کمتر بروفن

گزینه ب صحیح است.

سوال و جواب: تاخیری‌ترین پیک سرمی در NSAIDها

پیک سطح خونی در کدام NSAID با تاخیر است؟

الف) ایبوبروفن

ب) ملوکسیکام

ج) دیکلوفناک

د) سلکوکسیب

 

پاسخ سوال:

پیک پلاسمایی NSAIDها در کمتر از 1 تا 2 ساعت بروز میکند هرچند پیک تعدادی از آنها بیش از 3 ساعت زمان میبرد.  داروهایی همچون دیکلوفناک (2-3 ساعت)، پیروکسیکام(3-5 ساعت) و ملوکسیکام(5-10 ساعت) نسبت به دیگران پیک تاخیری دارند.  در عوض سریعترین پیک سطحی متعلق به ایبوبروفن با زمانی کمتر از 30 دقیقه است.

سلکوکسیب از مهارکننده‌های انتخابی COX2 دارای پیک 2 تا 4 ساعته است.

گزینه ب صحیح است.

فایل آموزشی مسمومیت با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی(NSAIDs)

NSAIDها دارای اثرات ضدالتهابی مشابه استروئیدها بوده اما غیراستروئیدی هستند. اولین عضو این گروه ایبوبروفن بود که در سال 1974 وارد بازار ایالات متحده آمریکا شد. 10 سال بعد این دارو بدون نسخه قابل دریافت از باجه داروخانه‌ای شد.

به خاطر عوارض ناشی از مصرف دوز درمانی و دوز بالای NSAID ها، مهار کننده‌های انتخابی COX2 به بازار آمدند. اولین دارو از این دسته رفکوکسیب(Rofecoxib) بود که در سال 1999 وارد بازار شد اما به دلیل انفارکتوس قلبی و سکته‌های مغزی در سال 2004 از بازار جمع آوری شد.

برای دانلود فایل pdf آشنایی با این مسمومیت، اینجا کلیک کنید.

برای دانلود فایل پاورپوینت اجرایی، اینجا کلیک کنید.