سوال و جواب: زن جوانی با مصرف شیشه شور

زن جوانی از ظرفی که حاوی شیشه شور ماشین بوده است خورده است. بیمار با حالت منگی به اورژانس انتقال می یابد. حدود 2 ساعت قبل خورده است. در آنالیز خون شریانی اسیدوز یا آلکالوز ندارد. در بیمارستان سطح الکل‌ها قابل بررسی نیست. در این بیمار کدام اقدام صحیح است؟

الف) تجویز ذغال فعال

ب) شستشوی معده

ج) دیالیز

د) هیچکدام

پاسخ: این بیمار ممکن است مسمومیت با متانول یا اتیلن گلیکول داشته باشد اما زمان کوتاهی از مصرف گذشته است و هنوز نمی تواند علایم نشان بدهد. برای بروز اسیدوز حدود 6 ساعت از مصرف اتیلن گلیکول و حدود 12 تا 24 ساعت از مصرف متانول زمان لازم است. البته در متانول ممکن است بسته به خلوص آن زمان از 3-4 ساعت تا بیش از 24 ساعت متغیر باشد.

این بیمار با شک به مسمومیت با الکل‌های سمی کاندید بستری است. اما هیچکدام از اقدامات مانند شستشوی معده با توجه به زمان گذشته و سرعت جذب بالای الکل‌ها، ذغال فعال با توجه به چسبندگی محدود الکل به ذغال مفید نیست. دیالیز نیاز به شروع اثرات الکل سمی دارد و با توجه به نبود اسیدوز نمیتوان شروع کرد. اگر دسترسی به سطوح الکل‌ها وجود دارد میتوان از سطح بالای 25 mg/dL برای اتیلن گلیکول و متانول دیالیز اندیکاسیون دارد. در زمانی که سطح در دسترس نیست و تشخیص درستی در دسترس نیست باید منتظر بروز اسیدوز بود.

گزینه د صحیح است.

 

سوال و جواب: اختلالات اسیدو باز در مصرف اتانول

کدام یافته زیر در فرد مسموم با اتانول دیده می‌شود؟

الف) اسیدوز متابولیک

ب) اسیدوز تنفسی

ج) الکالوز متابولیک

د) همه موارد

 

 

پاسخ: اتانول میتواند بمانند متانول و اتیلن گلیکول اسیدوز متابولیک بدهد اما شدت اسیدوز بندرت به حد اسیدوز متابولیک ناشی از الکل‌های سمی میرسد. تجمع لاکتیک و کتون هم ممکن است دیده شود و اسیدوز لاکتیک و کتواسیدوز بروز کند.

شدت علایم در سطوح بالای ۲۵۰ به افت هوشیاری، برادی پنه و بی اختیاری منجر میشود. اسیدوز تنفسی ناشی از افت هوشیاری و افت تنفس در بیمار است. بنابراین میتوان شاهد هر شکلی از اسیدوز در بیمار بود

از طرفی دفع مایع ناشی از استفراغ میتوان منجر به بروز الکالوز متابولیک شود. بهمین دلیل گزینه د که شمال همه موارد میشود صحیح است.