سوال و جواب: شایع‌ترین علایم ناشی از مسمومیت با NSAIDها

کدام علایم زیر در مسمومیت با NSAIDها شایعتر است؟

الف) تهوع و استفراغ

ب) تشنج

ج) هیپوترمی

د)افت فشارخون

 

پاسخ سوال:

علایم عموما خفیف بوده و با درگیری سیستم گوارشی و یا سیستم عصبی مرکزی است. علائم گوارشی همچون تهوع، استفراغ، درد شکمی بوده در حالی که ممکن است علائم مغزی همچون خواب آلودگی، گیجی، سردرد، وزوزگوش، تاری دید، دوبینی ممکن است بروز کند.

علایم دیگر یاد شده در مابقی گزینه ها مربوط به مسمومیت متوسط و شدید است.

پاسخ سوال گزینه الف است.

سوال و جواب: تداخل دارویی NSAIDها با دیگر داروها

در صورت مصرف همزمان بروفن با هر کدام از داروهای زیر شانس مسمومیت افزایش می یابد بجز:

الف) دیگوکسین

ب) لیتیوم

ج) گلی بنکلامید

د) پروپرانولل

 

پاسخ سوال:

مصرف همزمان NSAIDها با هر کدام از داروهای زیر شانس مسمومیت را افزایش میدهد:

آمینوگلیکوزیدها

دیگوکسین

لیتیوم

متوترکسات

سولفونیل اوره‌ها

در حالیکه با داروهای ضدفشارخونی همچون دیورتیکهای لوپ، تیازیدها و بتابلوکرها اثرات آنها را کاهش میدهد و اثرات ضدفشاری دارو تقلیل پیدا میکند.

گزینه د صحیح است.

سوال و جواب: تفاوت مصرف مزمن و مسمومیت حاد در مصرف NSAIDها

در بیماری که مصرف مزمن و طولانی مدت NSAIDها دارد در کنار بیماری که یکباره اقدام به مصرف دوز بالایی از این دسته دارویی را دارد کدام عارضه در مصرف کنندگان حاد و مبتلا به مسمومیت تنها دیده میشود؟

الف) پرفوراسیون دستگاه گوارش

ب) آسم

ج)سردرد

د)نارسایی حاد کلیه

 

پاسخ سوال:

عوارض ناشی از مصرف مزمن و مسمومیت در دستگاه گوارش، کلیه، سیستم عصبی مرکزی، خون یکسان است. اما در بخش علایم ریوی و عوارض پوستی متفاوت است.

ارگان درگیر	مصرف مزمن	مسمومیت حاد
گوارشی	دیس‌پپسی، زخم، سوراخ شدگی، خونریزی، افزایش آمینوترانسفراز‌های کبدی، آسیب سلول‌های کبدی(نادر)	مشابه مصرف مزمن
کلیوی	نارسایی حاد کلیوی، تجمع آب و الکترولیت‌ها، هیپرکالمی، نفریت بینابینی، سندروم نفروتیک، نکروز پاپیلاری، ازوتمی	مشابه عوارض مزمن
حساسیتی یا ریوی	آنژیوادم، لوپوس دارویی	تشدید آسم، واکنش‌های آنافیلاکسی و مشابه آنافیلاکسی، کهیر، آنزیوادم، سندروم دیسترس حاد تنفسی(ARDS)، لوپوس دارویی
خونی	افزایش زمان خونریزی، آگرانولوسیتوز، آنمی آپلاستیک، ترومبوسیتوپنی، نوتروپنی، آنمی همولیتیک	مشابه مصرف مزمن
سیستم عصبی مرکزی	سردرد، گیجی، لتارژی، کما، مننژیت آسپتیک، دلیریم، اختلالات شناختی، توهم، سایکوز	مشابه مصرف مزمن

 

گزینه ب صحیح است.

 

سوال و جواب: بهترین NSAID در بیماران قلبی

بیماری با مشکل ایسکمی قلبی نیازمند مسکن است. کدام داروی زیر را در وی بهتر میدانید؟

الف) دیکلوفناک

ب)ناپروکسن

ج) بروفن

د) ملوکسیکام

 

پاسخ سوال:

مصرف مهارکننده‌های COX2 باعث شیفت درونی بدن به سمت تشکیل ترومبوز است. ناپروکسن اثرات محافظتی روی قلب داشته و در مصرف کننده‌ها شانس انفارکتوس قلبی نسبت به مهار کننده‌های COX2 کمتر است. در بین  NSAID ها غیراختصاصی برای COX تعدادی خطر قلبی عروقی بیشتری دارند:

      i.         دیکلوفناک

    ii.         ایندومتاسین

   iii.         ملوکسیکام

  iv.         با درجاتی کمتر بروفن

گزینه ب صحیح است.

سوال و جواب: عوارض قلبی و عروقی در مصرف NSAIDها

عوارض قلبی و عروقی در مصرف کدام داروی زیر بیشتر محتمل است؟

الف) سلکوکسیب

ب) پیروکسیکام

ج) ناپروکسن

د) دیکلوفناک

 

پاسخ سوال:

مهار کننده‌های COX1 که در NSAIDهای غیراختصاصی رخ میدهد میتوانند مانع از تجمع پلاکتی شده و خودبخود اثرات پلاکتی را مهار میکنند. اما مهار کننده‌های اختصاصی COX2 این اثر را کمتر داشته در عوض محیط پروترومبوتیک بهتری را ایجاد کرده که فرد را در معرض عوارض قلبی عروقی قرار می‌دهد.

گزینه الف صحیح است.

سوال و جواب: اثرات NSAIDها برروی داروهای کنترل کننده فشارخون

مصرف بروفن در بیماری فشارخونی اثرات کدام داروی ضدفشارخون بیمار را کاهش میدهد؟

الف) اتنولول

ب) فورسماید

ج)هیدروکلروتیازید

د) همه موارد

 

پاسخ سوال:

NSAID ها در کلیه اثرات هموستاتیک ناشی از پروستاگلندین‌ها را مهار کرده که باعث مهار وازودیلاتاسیون کلیوی و افزایش بازجذب سدیم شده که اثرات ضد فشارخونی دیورتیک‌های لوپ و تیازیدها را کم اثر میکند.

NSAID ها تولید رنین را هم کاهش داده که باعث کم رنگ شدن اثرات ضد فشارخون مهار کننده های بتا آدرنرژیک میشود.

گزینه د صحیح است.

سوال و جواب: نیمه عمر در NSAIDها

بیشترین نیمه عمر متعلق به کدام NSAID است؟

الف) دیکلوفناک

ب) بروفن

ج) پیروکسیکام

د) سلکوکسیب

 

پاسخ سوال:

نیمه عمر 1 تا 2 ساعته برای دیکلوفناک و ایبوبروفن است در حالیکه نیمه عمر 45 تا 50 ساعته متعلق به پیروکسیکام است. سلکوکسیب دارای نیمه عمری متوسط و در محدوده 6 تا 12 ساعت است.

گزینه ج صحیح است.

سوال و جواب: سریع‌ترین پیک سرمی در NSAIDها

سریع‌ترین پیک سرمی در کدام NSAID دیده میشود؟

الف) ایبوبروفن

ب) پیروکسیکام

ج) ایندومتاسین

د) سلکوکسیب

 

پاسخ سوال:

پیک پلاسمایی NSAIDها در کمتر از 1 تا 2 ساعت بروز میکند هرچند پیک تعدادی از آنها بیش از 3 ساعت زمان میبرد.  داروهایی همچون دیکلوفناک (2-3 ساعت)، پیروکسیکام(3-5 ساعت) و ملوکسیکام(5-10 ساعت) نسبت به دیگران پیک تاخیری دارند.  در عوض سریعترین پیک سطحی متعلق به ایبوبروفن با زمانی کمتر از 30 دقیقه است.

سلکوکسیب از مهارکننده‌های انتخابی COX2 دارای پیک 2 تا 4 ساعته است.

گزینه الف صحیح است.

سوال و جواب: تاخیری‌ترین پیک سرمی در NSAIDها

پیک سطح خونی در کدام NSAID با تاخیر است؟

الف) ایبوبروفن

ب) ملوکسیکام

ج) دیکلوفناک

د) سلکوکسیب

 

پاسخ سوال:

پیک پلاسمایی NSAIDها در کمتر از 1 تا 2 ساعت بروز میکند هرچند پیک تعدادی از آنها بیش از 3 ساعت زمان میبرد.  داروهایی همچون دیکلوفناک (2-3 ساعت)، پیروکسیکام(3-5 ساعت) و ملوکسیکام(5-10 ساعت) نسبت به دیگران پیک تاخیری دارند.  در عوض سریعترین پیک سطحی متعلق به ایبوبروفن با زمانی کمتر از 30 دقیقه است.

سلکوکسیب از مهارکننده‌های انتخابی COX2 دارای پیک 2 تا 4 ساعته است.

گزینه ب صحیح است.

فایل آموزشی مسمومیت با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی(NSAIDs)

NSAIDها دارای اثرات ضدالتهابی مشابه استروئیدها بوده اما غیراستروئیدی هستند. اولین عضو این گروه ایبوبروفن بود که در سال 1974 وارد بازار ایالات متحده آمریکا شد. 10 سال بعد این دارو بدون نسخه قابل دریافت از باجه داروخانه‌ای شد.

به خاطر عوارض ناشی از مصرف دوز درمانی و دوز بالای NSAID ها، مهار کننده‌های انتخابی COX2 به بازار آمدند. اولین دارو از این دسته رفکوکسیب(Rofecoxib) بود که در سال 1999 وارد بازار شد اما به دلیل انفارکتوس قلبی و سکته‌های مغزی در سال 2004 از بازار جمع آوری شد.

برای دانلود فایل pdf آشنایی با این مسمومیت، اینجا کلیک کنید.

برای دانلود فایل پاورپوینت اجرایی، اینجا کلیک کنید.