اورژانس‌ها و مسمومیت‌های دارویی، شیمیایی، گیاهان و گزش حیوانات

بررسی انواع اورژانس‌ها و اقدامات اولیه ای که هر پزشک اورژانس لازم به اجراست و مسمومیت‌های شایع در ایران

اورژانس‌ها و مسمومیت‌های دارویی، شیمیایی، گیاهان و گزش حیوانات

بررسی انواع اورژانس‌ها و اقدامات اولیه ای که هر پزشک اورژانس لازم به اجراست و مسمومیت‌های شایع در ایران

۲۰ مطلب در بهمن ۱۳۹۶ ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

مصرف حاد دارو

زن 30 ساله‌ای را با پوکه‌های استامینوفن در منزل پیدا کرده‌اند. بیمار هوشیار نبوده و از زمان مصرف دارو اطلاعی نیست. برای بیمار سطح استامینوفن و تست‌های کبدی ارسال شده است.

AST= 250

ALT= 110

Acetamiophen level < 5 mg/L

کدام اقدام برای این بیمار صحیح است؟

الف) اقدام درمانی لازم ندارد.

ب) تکرار آزمون‌های کبدی با فاصله 24 ساعت

ج) شروع درمان با NAC

د) بررسی علل دیگر مولد آنزیم‌های کبدی

 

پاسخ کیس:

در افرادی که زمان مصرف استامینوفن مشخص نیست و یا از 24 ساعت گذشته است بهترین اقدام ارسال سطح استامینوفن و AST است. اگر سطح استامینوفن 5mg/L و یا بالاتر باشد و یا AST غیرطبیعی باشد درمان با NAC لازم است.

گزینه ج صحیح است.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

نمودار روماک ماتیو

سطح استامینوفن برای فردی که اقدام به مصرف انواع متعددی از دارو کرده است درساعت 4 به میزان 210 mg/L گزارش شده است. کدام احتمال در بیمار بیشتر خطر بروز دارد؟

الف) افزایش آنزیم کبدی

ب) مسمومیت کبدی

ج) نارسایی کبد

د) مرگ

 

پاسخ سوال:

سطح بالای نمودار روماک ماتیو به معنای افزایش آنزیم‌های کبدی است. زمانیکه به بالای 1000 برسد به آن مسمومیت کبدی(هپاتوتوکسیسیتی) گفته میشود و اگر سطح به بالای 10000 برسد نارسایی کبدی بروز میکند که کاندید پیوند کبدی است و اگر بیمار از این فاز بیرون بیاید کبد به صورت کامل بهبودی می یابد.

گزینه  الف صحیح است.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

زن

زن 33 ساله‌ای را به دلیل مصرف دوز بالایی از استامینوفن به اورژانس می‌آورند. برای بیمار طبق گفته‌هایش که زمان مصرف 3 ساعت قبل از پذیرش بوده است یک ساعت بعد سطح ارسال میشود. پاسخ آزمایشگاه 55 mg/dL است. بیمار علامتی ندارد. به بیمار شرایط توضیح داده میشود که مرخص است. در این زمان بیمار عنوان میکند که دروغ گفته و زمان مصرف یکساعت قبل از بستری شدن وی است. با توجه به سطح در دسترس و فقدان علایم بیمار روند درمانی شما چگونه است؟

الف) با توجه به فقدان علامت مرخص است.

ب) تکرار آزمایش

ج) شروع درمان با NAC

د) سطح غیرسمی است و مرخص است.

 

پاسخ کیس:

زمانیکه سطح قبل از 4 ساعت ارسال شود در صورتیکه نتیجه فقدان استامینوفن باشد(کمتر از 5mg/dL) در این صورت این سطح ارزشمند است. هر عددی فرای این قابل تفسیر نیست و لازم است در زمانی بعد از 4 ساعت از مصرف تکرار شود.

حال اگر سطح ارسال شد و نتیجه قبل از 6 تا 8 ساعت از مصرف در دسترس است که صبر میکنیم و بر اساس نتیجه درمان را شروع میکنیم اما اگر سطح پس از 8 ساعت در دسترس است لازم است بر اساس شرح حال بیمار درمان را شروع کنیم.

گزینه ب صحیح است.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

استامینوفن

استامینوفن از داروهای OTC بوده که در ایران هم بهمین دلیل دسترسی به آن راحت است. اغلب بیماران با توجه به اثربخشی کم آن در بیماران ایرانی آنرا دارویی امن در مسمومیت می‌دانند در صورتی که یکی از داروهای خطرناک مولد مسمومیت کبدی است. خشبختانه ایرانی‌ها به این دارو مقاوم بوده و حداقل می‌توان گفت در ایران مسمومیت کبدی با این دارو بسیار کمتر از کشورهای دیگر بالاخص انگلستان است که مسمومیت کبدی یکی از شایع‌ترین علل پیوند کبدی در این کشور است.

برای آشنایی با استامینوفن و انواع مسمومیت با آن به لینک‌های زیر مراجعه کنید:

فایل pdf اینجا کلیک کنید.

فایل پاورپوینت اجرایی اینجا کلیک کنید.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

کلسیم بلوکرها

کلسیم بلوکرها داروهایی خطرناک در طی مسمومیت هستند؛ مصرف حتی یک قرص از آنها میتواند یک شیرخوار را از پای درآورد. تغییرات نواری و غیرقابل دیالیز بودن آنها را در دسته داروهای خطرناک قرار داده است. در قیاس با بتابلوکرها این دسته دارویی خطرناک‌تر بوده و نیازمند مبرم به شروع فوری درمان و اکثرا با چند درمان همزمان دارد. اما علایم و نوع درمان‌ها در هر دو دسته دارویی مشابه با اندکی تفاوت در اولویت درمانی و دوز داروهاست.

با توجه به اینکه در گلدفرانک 2015 تغییراتی در پروتکل استفاده از انسولین -گلوکز-پتاسیم ایجاد شده است این تغییرات در فایل pdf و فایل اجرایی پاورپوینت آموزشی اسجاد شد و برای ارائه آماده شده است.

برای دانلود فایل pdf   اینجا کلیک کنید.
برای دانلود فایل اجرایی پاورپوینت اینجا کلیک کنید.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

بتابلوکرها

بتابلوکرها داروهایی خطرناک در طی مسمومیت هستند هرچند در قیاس با کلسیم بلوکرها این داروها با خطر مرگ و میر کمتری همراه هستند. تغییرات نواری، نفوذ به مغز و غیرقابل دیالیز بودن آنها را در دسته داروهای خطرناک قرار داده است. علایم و عوارض مسمومیت در بتابلوکرها و کلسیم بلوکرها بسیار مشابه است. درمان در این دسته دارویی نیز مشابه مسمومیت با کلسیم بلوکرهاست با تفاوت‌هایی در ارجحیت درمانی که اندکی متفاوت است.

با توجه به اینکه در گلدفرانک 2015 تغییراتی در پروتکل استفاده از انسولین -گلوکز-پتاسیم ایجاد شده است این تغییرات در فایل pdf و فایل اجرایی پاورپوینت آموزشی گنجانده شده و برای ارائه آماده شده است.

برای دانلود فایل pdf  اینجا کلیک کنید.
برای دانلود فایل اجرایی پاورپوینت اینجا کلیک کنید.

 

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

مرد 22 ساله‌ای را به دلیل خوردن تعدادی قرص ادویل(بروفن) به اورژانس آورده‌اند. بیمار از تهوع شکایت دارد که درمان با اندانسترون و پنتاپرازول شروع شد. پس از 6 ساعت از مراقبت در اورژانس، بیمار بی علامت است. کدام اقدام را توصیه میکنید؟

الف) ارسال سطح استامینوفن

ب) ارسال آنزیمهای کبدی

ج) بستری در بخش

د) آندوسکوپی

 

پاسخ سوال:

برای بیمارانی که دوز کمی مصرف داشته‌اند عموما با علایم گوارشی غیراختصاصی مراجعه میکنند که درمان علامتی کفایت میکند و پس از مشاوره روانپزشکی قابل ترخیص هستند.

ارسال سطح استامینوفن در تمامی افرادی که مصرف عمدی NSAIDها را دارند توصیه میشود.

گزینه الف صحیح است.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

زنی 40 ساله را به دلیل مصرف تعدادی قرص پیروکسیکام، دیکلوفناک و استامینوفن به اورژانس آورده‌اند. از زمان مصرف 8 ساعت گذشته است. سطح استامینوفن ارسال شد. بیمار علامتی ندارد و خودش در منزل مایعات شروع کرده که قابل تحمل بوده است.

سطح استامینوفن پس از 8 ساعت 43 mg/L می باشد. در این بیمار کدام اقدام صحیح است؟

الف) درمان با NAC برای 21 ساعت

ب) تجویز شارکول

ج) ارسال آنزیم‌های کبدی و در صورت طبیعی بودن ترخیص

د) مشاوره روانپزشکی و ترخیص از سرویس مسمومیت

 

پاسخ سوال:

اغلب بیمارانی که مصرف عمدی داشته اما بی علامت بوده و علایم حیاتی پایدار دارند باید 4 تا 6 ساعت تحت نظر باشند. ارسال سطح استامینوفن در تمامی افرادی که مصرف عمدی NSAIDها را دارند توصیه میشود.

اگر بیمار در طی این مدت مشکل طبی نداشت و سطح استامینوفن در محدودی سمی نبود پس از مشاوره روانپزشکی قابل ترخیص است.

گزینه د صحیح است.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

کدام داروی زیر بیشتر بیمار را مستعد تشنج به دنبال مسمومیت میکند؟

الف) پیروکسیکام

ب) دیکلوفناک

ج) مفنامیک اسید

د)ناپروکسن

 

پاسخ سوال:

در بین داروهای NSAIDی شانس بروز تشنج با مفنامیک اسید و بروفن وجود دارد. مکانیسم مولد مشخص نیست.

گزینه ج پاسخ است.

  • بهروز هاشمی دمنه
  • ۰
  • ۰

کدام یافته در مننژیت آسپتیک ناشی از NSAIDها صحیح نیست؟

الف) افزایش پروتئین در مایع CSF

ب) افزایش قند در مایع CSF

ج) افزایش لنفوسیت در مایع CSF

د) عدم نیاز به داروی آنتی بیوتیک و آنتی ویرال

 

پاسخ سوال:

مننژیت آسپتیک ناشی از دارو در تعدادی از داروهای این دسته گزارش شده است. داروهایی همچون ایبوپروفن، ناپروکسن، پیروکسیکام، دیکلوفناک. در این بین بیشترین گزارش مربوط به ایبوپروفن است که احتمالا ناش از مصرف رایج آن باشد. مطالعات احتمال یک واکنش ایمنی را مطرح میکند و این اختلال بیشتر در بیماران مبتلا به SLE و بیماری‌های بافت همبندی میکس دیده میشود.

علایم مننژیت آسپتیک شامل تب و لرز، سردرد، علایم تحریک مننژ، تهوع، استفراغ و اختلال در سطح هوشیاری. در بررسی مایع مغزی نخاعی پلئوسیتوزیس(وجود تعداد زیادی لنفوسیت در مایع مغزی نخاعی)، افزایش پروتئین و گلوکز طبیعی دیده میشود.

گزینه ب پاسخ سوال است.

  • بهروز هاشمی دمنه